Pirolo(-di-flour-verdasso)
Pyrola chlorantha
Ericaceae
Nom en français : Pirole à fleurs verdâtres.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis souto li pin, li sapiniero e li faiard de mountagno. Li fueio, basalo, soun quàsi roundo e entiero em'un long pecou, rèston dóu tèms de l'ivèr. Fai gaire de flour, de 2 à 6) verdasso o blancasso, de cop que i'a un pau jauno. L'estile èi torse en S, e au contro de Pyrola rotundifolia, soun "calice" èi mens de dous cop pu long que larg (fotò). Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrola
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 0,8 à 1,2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pyrola chlorantha Swartz, 1810
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753